11. Kalkınma Planında Enerji Alanına Yönelik Hedefler

Türkiye Büyük Millet Meclisine (TBMM) sunulan 2019-2023 dönemini kapsayan On Birinci Kalkınma Planı kapsamında ülkenin enerji politikalarına yönelik, enerji arzının sürekli, kaliteli, sürdürülebilir, güvenli ve katlanılabilir maliyetlerle sağlanmasına yönelik önemli adımlar atılacak.   Uygulamaya konulacak politika ve tedbirlerle 2023 yılında Elektrik Kurulu Gücü 109.474 MW’a, yerli kaynaklardan üretilen elektrik enerjisi miktarını ise 219,5 TWh’e çıkarılması hedefleniyor. Ayıca doğalgazın elektrik üretimindeki payının yüzde 20,7’ye düşürülmesinin hedeflendiği planda, yenilenebilir kaynakların elektrik üretimindeki payının yüzde 38,8’e çıkarılması hedefleniyor. Elektrik enerjisi talebinin ise 375,8 TWh’e ulaşması ve kişi başı elektrik enerjisi tüketiminin 4.324 kWh/kişi olarak gerçekleşmesi hedefleniyor.    Bu kapsamda: Enerjide artan talebin karşılanmasında rekabete dayalı yatırım ortamı geliştirilecek ve mali açıdan güçlü, istikrarlı, şeffaf, öngörülebilir, tüketicinin korunduğu ve sürdürülebilirliği de dikkate alan bir enerji piyasasının sürekliliği gözetilecek.   Orta ve uzun vadeli enerji arz-talep planlamaları yapılacak. Elektrik ve doğal gaz piyasalarında rekabeti tesis edecek şekilde maliyet bazlı fiyatlandırma uygulamaları benimsenecek. Talep tarafı katılımının sağlanmasına yönelik piyasa altyapısı oluşturulacak.   Kamu tarafından işletilen santrallerin rehabilitasyonları tamamlanacak.   Afşin-B Termik Santrali, Keban Hidroelektrik Santrali (HES), Karakaya HES ve Hirfanlı HES rehabilitasyonları gerçekleştirilecek.   Nükleer Güç Santralleri (NGS) elektrik enerjisi üretim portföyüne dâhil edilecek, nükleer enerjinin elektrik enerjisi üretimindeki payının artırılmasına ilişkin çalışmalar sürdürülecek ve kurumsal kapasite güçlendirilecek.   Akkuyu NGS’nin ilk ünitesinin inşaatı 2023 yılında tamamlanacak ve elektrik enerjisi üretimine başlanacak. Akkuyu NGS’ye ek olarak, iki NGS’nin daha kurulumuna yönelik çalışmalara devam edilecek. NGS’lerde teknoloji transferi sayesinde nükleer teknolojide dışa bağımlılığı azaltacak önlemler alınacak. Nükleer Düzenleme Kurumunun ihtiyaç duyacağı teknik destek, analiz, danışmanlık, denetim, eğitim ve sertifikalandırma gibi hizmetleri yapmak üzere Nükleer Teknik Destek Anonim Şirketi faaliyete geçirilecek.   Linyit rezervlerimizin çevre standartlarına uygun şekilde elektrik enerjisi üretiminde kullanımı artırılacak.   Kamu elindeki linyit sahalarının elektrik üretimi suretiyle ekonomiye kazandırılması sağlanarak, elektrik üretiminde ithal kaynaklara bağımlılık azaltılacak ve istihdama katkı sağlanacak. Enerji verimliliği kazanımları ve orman varlığının artırılması gibi ilave tedbirlerle karbon salımının azaltılmasına dair önlemler geliştirilecek. Temiz kömür teknolojilerine ilişkin Ar-Ge projeleri desteklenecek.   Doğalgaz arz güvenliği güçlendirilecek, doğalgaza erişim artırılacak.   Tuz Gölü Doğalgaz Yeraltı Depolama Projesi ile Kuzey Marmara Doğalgaz Depolama Tevsii Projesi tamamlanarak toplam doğalgaz yeraltı depolama kapasitesi 10 milyar metreküpe çıkarılacak. Doğalgazda, kaynak ülke ve güzergâh çeşitliliğinin artırılması amacıyla yüzer LNG depolama ve gazlaştırma ünitesi (FSRU) gemisi temin edilecek ve FSRU bağlantı sistemleri tamamlanacak. Doğalgaz iletim ve dağıtım altyapısı güçlendirilerek, gerekli şartları haiz yerlerin doğal gaza erişimi sağlanacak.   Yenilenebilir enerji kaynaklarından elektrik üretimi artırılacak, yenilenebilir enerji üretiminin şebekeye güvenli bir şekilde entegrasyonunun sağlanması amacıyla gerekli planlama ve yatırımlar gerçekleştirilecek.   YEKA benzeri modeller sayesinde yenilenebilir kaynakların elektrik enerjisi üretiminde daha yoğun bir şekilde kullanılması sağlanacak. Yenilenebilir enerji üretim tesislerinin şebekeye entegrasyonu ve buna ilişkin teknik yardım projeleri hayata geçirilecek. Artan yenilenebilir enerjinin şebeke üzerinde oluşturduğu kısıtların bertaraf edilmesi amacıyla, pompaj depolamalı HES’ler dâhil olmak üzere enerji depolama sistemleri tesis edilecek.   Daha verimli ve kendi enerjisini üreten binalar yaygınlaştırılacak.   Mevcut binalarda enerji verimliliğini teşvik edici desteklemeler yapılacak. Ulusal Yeşil Bina Sertifika Sistemi kurulacak. Kendi elektrik ihtiyacını karşılamak amaçlı lisanssız güneş enerjisi santrali ile rüzgâr enerjisi santrali uygulamalarının yaygınlaştırılması sağlanacak. Kamu Binalarında Enerji Verimliliği Projesi uygulanacak.   Elektrik şebekelerinin ve sistemlerinin daha da güçlendirilmesi ve esnek hale getirilmesi sağlanacak   Akıllı şebeke uygulamaları yaygınlaştırılacak. Elektrik arzında bölgesel yeterlilik sağlanmaya çalışılacak, elektrik iletim altyapı yatırımları sistemin güvenliğini ve bölgelerin arz-talep durumlarını gözetecek şekilde hayata geçirilmeye devam edilecek. Elektrikte teknik ve teknik olmayan kayıp oranı azaltılacaktır. Bu çerçevede, teknik olmayan kaybı azaltmaya yönelik olarak bilinçlendirme, teşvik ve yaptırım uygulamaları oluşturulacak, akıllı sayaç ve uzaktan okuma gibi sistemlerin kullanımı yaygınlaştırılacak ve denetimler artırılacak.   Uluslararası elektrik enterkoneksiyon kapasitesi artırılarak sınır ötesi ticaret imkânları geliştirilecektir.   Türkiye ve İran arasında elektrik ticaretine imkân verecek Van Back to Back Sistemi ve bağlantı hatları hayata geçirilecek. Tortum-Gürcistan enerji iletim hattı projesi tamamlanacak. Elektrikte dış ticaretin artırılması için gerekli teknik altyapı ve piyasa altyapısının kapasitesi artırılacak.   Enerjide üretici ve tüketici bölgeler arasında bulunan ülkemizin jeostratejik konumunun etkin bir biçimde kullanılmasıyla bir enerji ticaret merkezi olması ve Enerji Piyasası İşletmeleri A.Ş. (EPİAŞ) bünyesindeki elektrik ve doğalgaz ticaret platformlarının yeni piyasa ürünleri ile geliştirilmesi için faaliyetler etkin bir şekilde sürdürülecek.   TürkAkım projesinin, ülkemiz sorumluluğunda bulunan kısmını oluşturan TürkAkım Kara Kısmı-1 Doğal Gaz Boru Hattı Projesi tamamlanacak. Trans Anadolu Doğal Gaz Boru Hattı Projesinin kalan kısımları tamamlanarak Hazar havzasından Avrupa’ya gaz iletilmesine yönelik altyapı hizmete alınacak. Organize toptan doğal gaz satış piyasasında ticaretin derinleşmesi ve EPİAŞ tarafından işletilen sürekli ticaret platformunda elektrik ve doğal gaz piyasasına yönelik vadeli işlemlerin önünü açacak türev piyasalarının oluşumu sağlanacak.   Enerji altyapısının işletilmesine etkin ve güvenli bir şekilde devam edilecek.   Kritik önemi haiz enerji altyapısının güvenli bir şekilde işletilmesine yönelik Siber Güvenlik Operasyon Merkezi kurulacak. Enerji KİT’lerinde kullanılması amacıyla Milli Akıllı Şebeke Yönetim Sistemi (Milli SCADA) geliştirilmesine yönelik çalışmalar yapılacak.